Frankowicze versus Banki

Bank musi wydać kredytobiorcy kopię umowy kredytu. Tak można przeczytać w  wyroku TSUE z dnia 12 października 2023 r., C-326/22 (Z)

Kredytodawca ma obowiązek wydać konsumentowi, na jego wniosek, egzemplarz umowy kredytowej oraz wszystkie informacje o spłacie kredytu, celem umożliwienia konsumentowi weryfikacji rozliczeń między stronami oraz wytoczenia ewentualnego powództwa o zapłatę – orzekł Trybunał Sprawiedliwości UE.

 

Wyrok zapadł na podstawie następującego stanu faktycznego.

W latach 2015-2018 bank zawarł piętnaście umów o kredyt konsumencki z sześcioma osobami prywatnymi (konsumentami). Konsumenci spłacili swoje kredyty przed upływem terminu określonego w umowach, a następnie przenieśli na Z. swoje wierzytelności odpowiadające kwotom należnym od banku na podstawie art. 49 ust. 1 i 2 ustawy o kredycie konsumenckim wskutek wcześniejszej spłaty. Konsumenci nie posiadali jednak swoich egzemplarzy umów w wyniku zagubienia.

Powód złożył do  Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie powództwo zmierzające do uzyskania od banku wydania duplikatu umów o kredyt i związanych z nimi umów, w szczególności umów ubezpieczenia, a także przekazania określonych informacji dotyczących tych umów o kredyt. Bank natomiast twierdził, że nie jest prawnie zobowiązany do przedstawienia tych dowodów.

Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie podjął wątpliwość, czy art. 16 dyrektywy 2008/48, mając na uwadze zasadę skuteczności prawa Unii, przyznaje uprawnienie do żądania dokumentów takich jak umowa o kredyt konsumencki, która została przedterminowo spłacona, oraz informacji o dacie i kwocie spłaty kredytu, jeżeli ich uzyskanie jest niezbędne do oceny zasadności wytoczenia powództwa, w danym przypadku bez narażenia się na ryzyko konieczności zwrotu przeciwnikowi kosztów procesu bądź ryzyko przedawnienia części roszczenia.

Wyrok TSUE

TSUE orzekł, że art. 16 ust. 1 dyrektywy 2008/48 należy interpretować w ten sposób, że konsument może wymagać od kredytodawcy wydania egzemplarza umowy oraz wszystkich informacji o spłacie kredytu, które nie zostały zawarte w samej umowie, lecz które są niezbędne do zweryfikowania, po pierwsze, wyliczenia kwoty należnej od kredytodawcy z tytułu obniżki całkowitego kosztu kredytu wynikającej z jego wcześniejszej spłaty, a po drugie, umożliwienia temu konsumentowi wytoczenia ewentualnego powództwa o zapłatę tej kwoty.

Wyrok a losy polskich frankowiczów.

Wyrok TSUE zapadł w wyniku pytania prejudycjalnego zadanego przez Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie w postępowaniu dotyczącym umów kredytu konsumenckiego zawartych w Polsce.

Sąd powinien móc zobowiązać osobę, która jest w posiadaniu dokumentu niezbędnego do dochodzenia praw konsumenta wynikających z prawa unijnego, do wydania tego dokumentu konsumentowi bądź jego następcy prawnemu. Prawo konsumenta do uzyskania proporcjonalnej obniżki całkowitego kosztu kredytu stałoby się iluzoryczne, gdyby kredytodawca mógł równocześnie odmówić mu proporcjonalnego zwrotu poniesionych kosztów, jak i przekazania duplikatu umowy kredytu, który to dokument jest niezbędny, by konsument mógł zwrócić się do sądu o ochronę jego praw. Gdyby konsument nie mógł domagać się od przedsiębiorcy wydania duplikatu umowy, wówczas utrata umowy skutkowałaby w praktyce utratą możliwości dochodzenia przysługującego mu prawa przed sądem.

W naszej ocenie wyrok można zastosować szerzej, wszędzie tam gdzie konsument w sporze o roszczenie z bankiem utracił lub zagubił dokument umowy – może skutecznie domagać się od banku jego wydania. Jeśli jesteś w podobnej sytuacji i zastanawiasz się nad dalszymi krokami - skontaktuj się z naszą kancelarią prawną.